Öğretmenliğin incelikleri, püf noktaları, yaşanmış olaylar, pratik uygulamalar, öğretmen ve öğrenci anıları, öğrencilerin istenmeyen davranışlarına karşı stratejiler ve çok daha fazlası;
BU KİTAPTA!
ETKİLİ ÖĞRETMENLİK: Bu eser, öğretmenlik mesleği ile ilgili konuları ana hatlarıyla incelemeye, akademik ve teorik bilgileri deneyimlerle bütünleştirerek bunları hatıralar ve mesleğin incelikleriyle ortaya koyma gayretinin ürünüdür. Kitap, insan ve eğitimi, etkili öğretmenliğin incelikleri öğretmen- öğrenci iletişimi, sınıf yönetimi ve öğretim yöntemleri konularına dair birikimi okuyucusuyla buluşturmaktadır.
|
OKULUN AKADEMİK BAŞARISINI BELİRLEYEN NEDİR? Öğrenci mi, Öğretmen mi, Müdür mü, Okul Kültürü mü? Anne babalar çocukları için okul seçerken, öğrenciler okul tercih ederken neye bakmalıdır? Okulun akademik başarısında öğrencilerin mi, öğretmenlerin mi, müdürün mü yoksa okul kültürünün mü etkisi daha fazladır? Veli ve öğrenciler için okulların araştırıldığı ve tercihlerin oluşturulmaya çalışıldığı bir zamandayız. Herkes iyi bir gelecek için akademik başarı, akademik başarı için de iyi bir okul arayışında. Acaba akademik başarıyı sağlayan nedir? En iyi okullar en yüksek puan ile öğrenci alan okullar değildir. Okul kültürünü, yönetici ve öğretmenlerin işlevini değersizleştiren “İyi okul yoktur, iyi öğrenci vardır.” ifadesi de, okulu ve eğitim kadrosunu yücelten, öğrencinin çabasını değersizleştiren yaklaşımlar da tam olarak gerçeği yansıtmamaktadır. Evet, öğrencinin akademik başarısını belirleyen temel unsur kendi çabasıdır. Dünyanın en mükemmel müfredatı geliştirilse, okula en iyi müdür ve en etkili öğretmenler atansa bile öğrenci kendine düşeni yapmadıkça akademik başarı mümkün değildir. Ancak okul kültürünün, yöneticilerin ve öğretmen kadrosunun da öğrenci başarısında önemli bir payı vardır. İyi bir okul, ortanın biraz ütündeki bir öğrenciyi başarıya taşıyabileceği gibi; iyi bir öğrenci, vasat bir okulda, var olan başarısını koruyamayabilir. Nitekim bazı okullar kendisiyle eş değer diğer okullara göre, öğrencilerin akademik başarılarını artırarak mezun ederken bazı okullar da üst düzeyde aldıkları öğrencileri yeterince değerlendirememektedir. Konuyu iki okulun rakamsal verileriyle örneklendirmeye çalışalım. A lisesi, dokuzuncu sınıfa kabul ettiği öğrencilerin TEOG puanına göre, bulunduğu ildeki ilk 100 lise arasında ortalama altmışıncı sıradadır. Aynı okul, bu öğrencileri dört yıl sonra mezun ederken, üniversite sınavındaki sıralamalarına göre ortalama kırkıncı sıraya yükseltmiştir ve bu yükseliş bir yılla sınırlı değildir. İşte bu, okulun ve öğretmenlerinin başarısıdır. Bu okulu eşdeğerlerinden ayıran üç özelliği vardır. Birincisi okul kültürü, okulun bir aile olarak görülmesi ve öğrencilerin okula aidiyet duyması; ikincisi öğretmen ve yönetici kadrosunun iyi olması; üçüncüsü de öğretmenlerle öğrencilerin iletişiminin iyi olmasıdır. B lisesi bulunduğu ildeki liseler arasında % 1’lik dilimle öğrenci almaktadır. Ancak bu öğrencileri mezun ettiğinde diğer % 1’lik dilimle mezun eden okulların gösterdiği başarıyı gösterememektedir. Bu başarısızlık da çoğunlukla okul kültürü, yönetici ve öğretmenlerden kaynaklanmaktadır. Okul, öğrenci, veli, öğretmen ve yöneticiden biri diğerinden daha etkili olabilir ama hiçbirisi tek başına başarının belirleyicisi değildir. Evet, akademik becerileri iyi öğrencilerin gittiği okulların akademik başarısı da çoğunlukla daha iyi oluyor ama bu her zaman ve her yerde geçerli bir kural değildir. Peki, ebeveyn ve öğrenciler okul seçerken acaba hangi bilgileri ve ölçütleri göz önünde bulundurmalıdır? 1. Çocuk için en iyi okul, ebeveynin seçtiği okul değil çocuğun ilgi, istek, yetenek ve becerilerine uygun okuldur. Anne babanın “Çocuğum kimseye muhtaç olmadan hayatını kazanabileceği bir okula gitsin.” kaygısı anlaşılabilir bir kaygıdır ve anne babanın bunu düşünmeye hakkı vardır. Ancak doktor olsun, mühendis olsun, avukat olsun gibi çoğunlukla kendilerinin yapmak istediği ama yapamadıkları meslekleri çocuklarının yapması için onlara okul ve alan seçmeleri doğru değildir ve buna hakları da yoktur. Her çocuk biriciktir, özeldir ve niteliklerine uygun bir okulda okumaya ve bunlara uygun bir eğitim almaya hakkı vardır. 2. Her ne kadar eğitim bilimleri açısından bazı sakıncaları olsa da öğrencilerin akademik beceriler açısından kendisine yakın akranlarıyla birlikte eğitim görmesi onu daha fazla çalışmaya motive etmesi açısından daha yararlıdır. Bu sebeple okul tercihlerinde tek ölçüt olarak kabul etmemek şartıyla, yüzdelik dilimin göz önünde bulundurulması gerekir. 3. Okulun eve uzaklığı önemlidir. Çocuğun okul hayatı yoğun bir tempoda geçmektedir. Okuldaki derslerde yorulan öğrencileri evde de birkaç saatte bitirilemeyen ödevler beklemektedir. Böyle bir durumda okul ile ev arasında yolda harcanacak zaman anlam kazanır. Bu sebeple seçenekler arasından, puan dilimi de göz önünde bulundurularak eve en yakın okulun tercih edilmesi daha isabetlidir. 4. Okulun öğretmen kadrosu göz önünde bulundurulmalıdır. Öğretmen kadrosunun kalitesini tespit etmek veliler için oldukça zordur. Ancak aynı okulda okuyan öğrenciler ile tanıdık meslektaşların tespitleri, öğretmenleri değerlendirmek için önemli bir veri kaynağıdır. Öğretmenlerin derslerine hazırlıklı gelip gelmedikleri, ders dışında öğrencilerle ilgilenip ilgilenmedikleri, öğrencilerin sorularına zaman ayırıp ayırmadıkları ve öğrencilerle iletişim becerileri gibi konularda bilgi edinilebilir. 5. Okulun müdürünün de akademik başarıya belli ölçüde katkısı vardır. Veliler müdürün, hem o okulda hem de daha önce görev yaptığı yerlerde gösterdikleri başarıları araştırabilir, müdürle çalışmış tanıdık öğretmenlerden ve öğrencisi olmuş arkadaşlardan bilgi alabilir. Müdürün okulu sahiplenip sahiplenmediği, okulun fiziki imkanlarını iyileştirmek, onarım ve temizliğini yaptırmak için çaba gösterip göstermediği, öğretmen ve diğer çalışanlarla takım ruhu içinde işbirliği yapıp yapmadığı ve en önemlisi öğretmenlere öğretim liderliği yapıp yapmadığı bir fikir vermesi açısından önemlidir. 6. Okul tercihlerinde okulun çevresi dikkate alınmalıdır. Ebeveynler, okulun çevresinde sosyal, kültürel imkânların olup olmadığını, çevrenin çocuk için bir tehlike oluşturup oluşturmayacağını, çevreden edineceği arkadaşlıklar onu nasıl etkileyebileceğini araştırmalıdır. Selam, sevgi ve saygılarımla. Muhammet YILMAZ Öğretmen/Eğitimci-Yazar |
